Yɛhwè Matíe
Yɛhwè Matie nyí Jwifu ɖé bɔ è nɔ ylɔ́ ɛ ɖɔ Levíi. Jezu ylɔ ɛ dó ɖó mɛsɛ́dó tɔn wěwe lɛ́ɛ mɛ.
Tan tɔn
wlǎn núWɛnɖagbe wema lɛ kɛɖɛ wɛ ɖɔ xó dó mɛ e nyí mɛsɛ́dó Jezu tɔn bɔ è nɔ ylɔ́ ɖɔ Matíe é wu. (Mat. 10:3; Mak. 3:18; Luki 6:15) Matíe sín nyǐkɔ wɛ è nɔ ylɔ ɛ gbɔn ɖò fí e è wlan ɛ dó lɛ é. (Mat. 9:9; [2]; Mak. 2:13-14; Luki 5:27-28) É ɖò mɔ̌ có, mɛ e è nɔ ylɔ ɖɔ takwɛ́yítɔ́ lɛ é ɔ, è nɔ ylɔ́ ɖɔ mɛ e nɔ kpé nukún dó akwɛ́yítɔ́ lɛ wu é. Wema e mɛ è ɖɔ xó dó nyikɔ enɛ wu azɔn gudo tɔn é wɛ nyí Mɛsɛ́dó lɛ 1:13.
Mɛsɛ́dó Matíe ɔ, è nɔ ylɔ ɛ ɖɔ Levíi Alufée ví ɔ, ɖó é ɖò wɛn ɖɔ mɛ ɖokpó ɔ wɛ è nɔ ylɔ ɖɔ Matíe ɖò Wɛn Ɖagbe Matíe tɔn kpo Levíi tɔn kpo mɛ. Matie nyí tokwɛ́yítɔ́ ɖò Kafaanawúmu, bɔ é cí ɖɔ tokwɛ́yítɔ́ ɔ wɛ nɔ kpé nukún dó tokwɛ́yítɔ́ Elódu tɔn wu ɖɔhun. É ɖò wɛn ɖɔ é kplɔ́n nǔ mɛ hú Piyɛ́ɛ kpódó Andlé kpó e nɔ lɛ hweví ɖo Tibɛliadi tɔ ɔ́ tó é, é lɛ́ hú Jaki kpódó Jǎan kpó e nyí Zebeɖée ví lɛ́ɛ é. É ɖò mɔ̌ có, azɔ̌ e é nɔ wa é zɔ́n bɔ Jwifu gbɛ̌ tɔn lɛ nɔ mɔ ɛ dó mɔ mɛ nyanya. È nɔ mɔ tokwɛ́yítɔ́ lɛ dó mɔ mɛ e ma nyí mɛdídá ǎ é, é nyɔ́ wa ɔ, è nɔ mɔ yě dó mɔ mɛ e nɔ wà azɔ̌ nú Hlɔ̌manu lɛ é.
Azɔ tɔn
wlǎn núÈ nɔ ɖɔ Matie wɛ wlan Wɛn Ɖagbe e Matie wlan é, amɔ̌, akɔxotɔ́ lɛ nɔ ɖɔ ɖɔ mɛsɛ́dó Matie kún nyí mɛ e wlan Wɛn Ɖagbe Matie tɔn é ó. É cí ɖɔ xwè 1980 lɛ́ɛ tɔn mɛ wɛ è wlan wema ɔ, bɔ è wlan lee è wlan Wɛn Ɖagbe Maki tɔn gbɔn é, bɔ è lilɛ xó e Jezu ɖɔ lɛ́ɛ (logia) dó wema ɔ mɛ, bɔ nùnywɛ xwitixwiti lɛ nɔ ylɔ ɖɔ Source Q.