Tɔkoklo
Tɔkoklo ɔ, xɛ ɖe wɛ bo ɖo ga klewun, é mɔ lanmɛ bo klo, bɔ fun tɔn bi ɖibla nyi wiwi. Fye tɔ ɖěè e wɛ é nɔ nɔ̀. É nɔ ba nuɖuɖu tɔn gbɔn atin tɔmɛ tɔn lɛ ji bo nɔ lìntɔ. Ɖo yovogbè mɛ ɔ, é nɔ nyi "Poule d'eau".
Nunɔmɛ tɔn
wlǎn núTɔkoklo ɔ, xɛ ɖe wɛ bo "Gruiformes" sin ahwanmɛ bo ka ɖo xɛhɛnnu "Rallidae" tɔn mɛ. Ɖi xɛ e nɛ lɛ ɖɔhun ɔ, é nɔ zɔn. È nɔ mɔ ɛ ɖo tɔgbado kpodo tɔsisa lɛ kpan mɛ ; fye atin sukpɔ ɖe tawun e.
Nu e é nɔ ɖu e
wlǎn núTɔkoklo ɔ, nubi wɛ e nɔ ɖu. É nɔ ɖu nǔvínúví kpodo kanlin kpɛvi kpɛvi tɔn mɛ tɔn lɛ. É nɔ ɖu zunkan, nukun kpodo nuɖuɖu é vɛko mɔ ɖo fye é bi kpan. É yi tɔ ɔ sin do bo nɔ banu ɖu a, loɔ xókpɔn ɖebu co nɔ yi ba nuɖuɖu tɔn ɖ'ageji a.
Vi jiji tɔn
wlǎn núTɔkoklo ɔ nɔ blo adɔ tɔn sinnugannú ɖɔhun kpodo kpo winniwinni atin tɔmɛ tɔn lɛ kpan ama tɔmɛ tɔn lɛ kpan ɖo tɔ to bo ka nɔ hanwu tawun do jɛhun do fye é sɔ tɛnmɛ tɔn ɖo e ji tawun, ɖo taji ɔ hwenu è vǐjiji wa e. Asu ɔ kp'asi ɔ kpo nɔ nɔ́ gbeji nu yeɖé kaka yi ku mɛ ɖokpo tɔn ɖo yemɛ. Asi lɛ nɔ ɖ'azin ɖo adɔ mɛɖevo tɔn mɛ bɔ mɛxo lɛ hɛn ɔ yè na yi vi mɛɖevo tɔn bo wli bo na b'ɛ na su. Tɔkoklovi lɛ mɛjitɔ we lɛ wɛ nɔ hɛn è. Tɔkoklo'hɛn ɔ é hɛn é ɖ'azin azɔn ɛnɛ xwe ɖokpo mɛ sin nuxwasun wayi zosun ɔ mɛ. Tɔkoklovi e e ji jɛnukɔn lɛ nɔ d'alɔ tɔ yetɔn kpodo nɔ bo nɔ kpenukun do vi è ji do gudo yetɔn lɛ è wu. Koklovi lɛ nɔ lanti vɔvɔ ɖo ta, bɔ tɔ kpo nɔ kpo wɛ nɔ do nuɖuɖu nu ye kaka yi jɛ hwenu ye ɖesunɔ hɛn ɔ yè na jɛ nuɖu ji ye ɖesunɔ ɖo azan afɔtɔn mɛ e.
Fye ye nɔ nɔ́ e
wlǎn núTɔkoklo ɔ, è nɔ mɔ ye ɖo tɔgbado gletoxo kpodo toxo hun nukun lɛ tɔn kpan mɛ. È nɔ mɔ ɛ ɖo Europe gbeji, Asie gbeji kpo Afrika gbeji kpan. Ye han ɖo Madagasca to ɔ kp'ayixuxu Pacifique xu ɔ tɔn kpan mɛ a.