Suklè

Suklè ɔ́, nu jɛ̀ ɖɔhun ɖé wɛ bó víví tawun. E nɔ ɖó sìnmɛ wewe alo kɔ́nɔ̀. E ɖesu tawun ɔ ɖo ajɔxanu ɖagbe gege.

Blòblǒ tɔ̀n

Suklè ɔ e na ɖɔ̀ ɔ́ lèké alo betterave e nɔ vívi e mɛ wɛ e nɔ dɔ̀n sín. Suklè ɔ ajɔxanu e nɔ ylɔɖɔ Saccharose e sín wùjɔnú wɛ. Bɔ e nɔ mɔ glucose kpodo suklè e nɔ mɔ ɖo atínsínsɛ́n mɛ e kpan. E hɛn ɔ e na mɔ suklè ɖo atin ɖevoe mɛ. Mɔ ɖaxo wɛ kɔn nɔ ɖà ɛ̀. E nɔ ɖa ɖ'alɔnu ǎ. Nǔ víví suklè ɖɔhun (glucose, fructose...) wɛ ye nɔ zán tawun ɖò mɔ ɖaxo lɛ mɛ. Suklè sín tínmɛ ɔ na ɖibla nyi çarkara do Sanskit gbemɛ bo nyi gravié alo kɔ́.

Ɖàgbè Suklè tɔ̀n lɛ

Nú e ɖu sukle ɔ, e nɔ ná mɛ hlɔ̀nhlɔ̌n kpɛɖe. Nu e ɖu tololo ɔ, akpaxwe ɖokpo nɔ nyi zinzan tɛntɔn mɛ do na hlɔ̀nhlɔ̌n agbaza ɔ, ɖo cɛju ěe na wa jɛ finnɛ lɛ mɛ ɔ, akpaxwe e kpo e ɖe na yi fijo mɛ bɔ ɖevoe na yi dɔnkan lɛ kpodo cakpletɛn agbaza tɔn lɛ kpan ɖo ajɔxanu e nɔ yɔlɔ ɖɔ glycogène e bo na nyi zinzan ɖo ganxixo e na jɛ finnɛ lɛ e mɛ. Nu e ka sukpɔ ɖo lanmɛ ɔ, kpodeji ɔ nɔ huzu ami e nɔ yɔlɔ ɖɔ triglycérides bo na cí lan ɔ mɛ.