Kanvɔ
Kanvɔ (ɖo fɔngbe mɛ ), tako (ɖo bââtonu gbe mɛ ) alɔ aladali, nyi avɔ linlɔn ɖo Benɛɛtò mɛ, bo e nɔ sɔ́ linkan, chanvre-kan kpodo avɔkanfun sin kan do lɔn na. Alɔ wɛ e nɔ ɖɔ lɔn na ɖo Benɛɛtò mɛ b'ɛ nɔ vlɛ faso danfani burkinafaso tɔn.
Fi e jɔ ɖe e
wlǎn núKanvô ɔ ko jɔ̀ ɖò xwè kanweko 16gɔ́ ɔ mɛ, xwè kanweko 17gɔ́ ɔ mɛ alǒ xwè kanweko 18gɔ́ ɔ mɛ.
Axɔ́sú atɔngɔ́ e nyí Abomey sín axɔ́sú ɖò Dahomey é, Agonglo, nǔwukpikpé ɖyɔ̌vǐ ɖé tɔn e nyí Nigerian[3] bɔ é nɔ wlan awu aso oke[1] é hun xomɛ n'i, bɔ é byɔ́ ɛ ɖɔ é ní wá nyí avɔkpátɔ́ tɔn. Mɔ̌ wɛ kanvo ɔ ka jɛ ayǐ gbɔn ɖò Bénin. Bo na dó ɖe xlɛ́ ɖɔ avɔ ɔ́ nyɔ́ ɖɛkpɛ tawun ɔ́, Agonglo wá gbeta ɔ kɔn ɖɔ émí na sɔ́ avɔkanmɛtɔ́ lɛ dó xɔ ɖé mɛ, bɔ nyɔ̌nu e ko ɖó xwè lɛ́ɛ na nɔ hɛn nùɖuɖu wá nú ye. È sɔ́ nǔ e è nɔ dó ba acɔ́ ná lɛ́ɛ dó ba acɔ́ nú axɔ́sú Abomey tɔn lɛ́ɛ. Kanvô ɔ́ wá jɛ̀ nú mɛ e ɖò tò ɔ́ mɛ lɛ́ɛ bǐ jí gbɔn vǐ tɔn Gezo jí[1]. Nǔ ɖevo e è lɛ́ ɖɔ é wɛ nyí ɖɔ Haoussas lɛ wɛ bló avɔ élɔ́ dó nukɔn, bɔ Hueyogbe wɛ è sɔ́ ɛ dó bló ɖò axɔ́sú Sodji sín acɛ mɛ.
Zinzin e lɛ vɔ na e
wlǎn núSín xwè 2010 lɛ́ɛ mɛ ɔ́, acɛkpikpa Benɛ tɔn nɔ tɛ́nkpɔ́n bo na lɛ́ sɔ́ avɔ ɔ́ sín akwɛ́ kpɔ́n. Nǔ enɛ lɛ́ɛ nɔ́ zɔ́n bɔ toxóɖɔgbɛ́ lɛ́ɛ nɔ́ jɛ nukɔn, ɖi Charles Toko, mɛ e nɔ́ kpé nukún dó Parakou wu é, e ɖò acɛkpikpa tɔn mɛ é ɔ́, é sɔ́ awu tutomɛ tɔn lɛ́ɛ dó toxo ɔ́ mɛ ɖò azan ayizángbè kpo azan ayizángbè kpo lɛ́ɛ bǐ
È nɔ sɔ́ avɔ̀ élɔ́ dó nùjlɛ́jlɛ́ tɛnmɛ tɛnmɛ mɛ. É ɖò akwɛ́ ɖé mɔ wɛ ɖò nǔ e è nɔ dó awu lɛ é mɛ. Mɛɖěvo lɛ́ lɛ́ lɛ́ ɖó jlǒ dó nǔ lɛ́ɛ jí, ɖi JB Hounyovi, Félicien Casterman, Edi Sessi, Gerba Edi's alǒ Loan-H.
É ɖò có, kanvô nɔ mɔ̀ tagba bo nɔ jɛ tò ɔ mɛ ɖó linlin masɔgbe lɛ wu: akwɛ́ e è nɔ xɔ ɔ́ nɔ́ sɔ́ ǎ[1], avɔ e è nɔ dó ɔ́ nɔ́ kpò tawun alǒ e è nɔ dó ɔ́ nɔ́ ko xó cáká cáká. É nɔ́ nyí nǔ e è nɔ dó bló nǔ ɖaxó lɛ́ɛ é.