Jija
Jija ɔ́ tokpɔnla ɖòkpó wɛ é nyí nú tokpɔn Zu tɔn ɔ bó ɖò afɔligbé nú Benɛɛto ɔ. É ɖo kilomɛtlu atɔn (3km) do Agbomɛ, bo ka ɖo wo (10km) do Dàn. Jija ɔ agɔ̌ wɛ é nyi nú tokpɔn Zu tɔn ɖó e nɔ dó jìnùkún tawun bó nɔ hɛn sɔ̀ tòví afɔligbe tɔn lɛɛ ɖò adɔ sí.
Jija | |
---|---|
Acɛkpikpa | |
To é mɛ é ɖé e : | Benɛɛto |
Tokpɔn é mɛ é ɖé e : | Zu |
Gán tokpɔnla ɔ tɔn : | Mɛɖaxo Mathias Agnoun |
Tovi lɛ | |
Tovi nabi é ɖo e : | 123 542 |
Gànkpa ɖàxó Agbǒmɛ tɔ̀n ɔ́ lɔ ɖò tokpɔnla é nɛ ɔ mɛ ɖò tokpɔnlavi Mùnyɔ̀ tɔ̀n ɔ́ mɛ.
Tokpɔnlavi tɔn lɛ
wlǎn núTokpɔnla Jija tɔn ɔ ɖo tokpɔnlavi 12. Yě ɖie:
Nuxixo Jija kanmɛ tɔn lɛ
wlǎn núƉo Jija ɔ, mi na mɔ gansu bɔ Somajɛ Gbɛsɔ wɛ ɖu baba na. E zɛ eyɛ wu ɔ mi na mɔ Sɛmijɛ agbandɔ ɖò tɔba mɛ. Zɛnli zan ɖo gbe nɛ ɔ ji a.Sɔkpo , Metɔka, Akɔkpa, Agbicesu lɛ desu gni hansino.
Gbɛnuɖuɖo
wlǎn núJija tokpɔnla ɔ ɖo tokpɔnla Dasa tɔn kpodo Savalu tɔn kpo ɖo taligbe. Tokpɔnla Agbomɛ tɔn kpodo Gbɔ́xikɔn tɔn kpo ɖo afɔgokɔ. Tokpɔnla Akplaxwe tɔn kpodo Togo ɔ kpo ɖo hweyixɔwaji. Mǐ kpɔn hwetɔnwaji ɔ mǐ na mɔ tokpɔnla Kɔvɛ tɔn. Jija ɖò kilomɛtlu gban atɔɔn nukun ɖokpo (36) do Agbo toxo ɔ mɛ ɖo tokpɔn Zú tɔn ɔ mɛ. Toxo klewun ɖe wɛ bo ɖo nukun hun wɛ tawun. Glé'zɔ kpodo alɔlyɛn'zɔ wiwa kpo tinnyii.
Tokpɔla Jija tɔn ɔ e hɛn ɔ́ e na ylɔ ɛ ɖɔ jinukungɔ Zú tɔn, ɖo nu na ɖu ɖo ganji ɖo afɔgbokɔ Benɛ tɔn.
Fitɛ wɛ Jija ka ɖe tawun
wlǎn núTokpɔnla e lɛlɛ do Jija tokpɔnla ɔ lɛ e ɖyé : Savalu, Kɔvɛ, Akplaxwé, Za-kpota, Kwlékanmɛ, Agbomɛ kpodo Gbɔxikɔn kpo.
Hwenuxo Jija tɔn
wlǎn núJija tokpɔnla wɛ nyi tokpɔnla e gblo hu tokpɔnla é ɖo tokpɔn Zú tɔn ɔ mɛ lɛ e bi, bo ka ɖo tokpɔnlavi wowe(12). Tokpɔnlavi wowe lɛ ɖye : Jija-toxomɛ(Djidja-Centre), Agɔnji, Aguna, Dan, Dowimɛ, Gobe, Ungbɛgamɛ, Mɔsulu, Munyɔ, Wutɔ, Sɛtɔ kpodo Zúkɔn kpo.
Tovi na bi e ɖo Jija e
wlǎn núGbɔn kɛnsusɔ (RGPH4) nu wiwa e e blo ɖo 2013 gblamɛ ɔ, Jija ɖo gbɛtɔ nayi 123542 mɔ.
Akwɛ lixo Jija tɔn
wlǎn núMǐ kpɔn Jija tokpɔnla ɔ mɛ ɔ, azɔ é ɖo taji bɔ mɛbi nɔ ɖibla wa ɔ wɛ nyi Glézɔ. Glezɔ nɛ ɖo wuvɛ xozlɛ wɛ tawun ɖo jí sɔ nɔ ja xoxo ɔ ɖɔhun à.
Watomɛ ba nyɔnywɛ
wlǎn núToxo Acerigbe nyi fi hɔnyibɛdo nu Dada Gbɛhɛn-azin ɖayi.
Tokpɔnlagan tɛnmɛ é e ko nɔ Jija tokpɔn ɔ nu lɛɛ e
wlǎn núMi na mɔ Jojo, Placide Avimajɛnɔ (2016), Théophile Dako (2017-2020), Denis Glegbɛtɔ (2020-2023), Mathias Agnoun (2023-...)
Tonuɖuɖo Jija tɔn lɛɛ
wlǎn núMǐ na mɔ :
- Dotoxwé ɖo Ungbɛgamɛ
- Azɔmɛxwé dokɔ tɔn kpodo linsinmɛ tɔn kpan
- Kpletɛn ayiɖeɖayitɛn jɔwunjɔja lɛ tɔn ɖo Jija-toxomɛ
- Gankpa Agbomɛ tɔn ɖo Munyɔ...
Akɔ-nyi daxo ɛ do jija e
wlǎn núMǐ na mɔ :
- Djoudjo
- Zettin
- Gangan
- Avanon
- Avimandjenon
- Ganbiala